Ta strona jest tłumaczeniem z angielskiego.

Pierwsze ogłoszenie

Oto oryginalne ogłoszenie rozpoczęcia Projektu GNU, napisane przez Richarda Stallmana 27 września, 1983 roku.

Historia Projektu GNU w wielu miejscach różni się od tego początkowego planu. Na przykład, początki opóźniły się aż do stycznia 1984 i kilka szczegółów dotyczących wolnego oprogramowania nie było jeszcze wyjaśnionych.

Wolny Unix!

Zaczynając w Święto Dziękczynienia zamierzam napisać pełny zgodny z Uniksem system oprogramowania nazwany GNU (od GNU to Nie Unix), i oddać go [w oryginale give it away free] [1] każdemu, kto mógłby go użyć. Ogromnie potrzebne jest wsparcie w postaci poświęconego czasu, pieniędzy, programów i sprzętu.

Na początek, GNU będzie jądrem z wszystkimi narzędziami potrzebnymi do pisania i uruchamiania programów w C: edytorem, powłoką, kompilatorem, konsolidatorem, asemblerem i kilkoma innymi rzeczami. Potem dodamy program do formatowania tekstów, YACC, grę Empire, arkusz kalkulacyjny i setki innych rzeczy. Mamy nadzieję, że ostatecznie GNU będzie zawierać wszystko przydatne, co zwykle zawiera system Unix i inne użyteczne rzeczy, łącznie z dokumentacją on-line i drukowaną.

GNU będzie potrafiło uruchamiać programy uniksowe, ale nie będzie identyczne z Uniksem. W oparciu o nasze doświadczenie w pracy z innymi systemami operacyjnymi wprowadzimy do wszystkie wygodne ulepszenia. W szczególności, planujemy zaimplementować dłuższe nazwy plików, numery wersji plików, system plików odporny na załamanie systemu, być może dopełnianie nazw plików, obsługę wyświetlania niezależną od terminala, i na koniec system okien na bazie Lispa, za pośrednictwem którego programy w Lispie i zwykłe programy uniksowe mogłyby wspólnie korzystać z ekranu. Jako języki programowania systemowego dostępne będą C i Lisp. Będziemy mieć oprogramowanie sieciowe oparte na protokole MIT chaosnet, o wiele przewyższającym UUCP. Możemy mieć też coś zgodnego z UUCP.

Kim jestem?

Jestem Richard Stallman, autor oryginalnego i wielokrotnie naśladowanego edytora Emacs. Obecnie pracuję w Laboratorium Sztucznej Inteligencji w MIT. Intensywnie pracowałem nad kompilatorami, edytorami, debuggerami, interpreterami poleceń, Incompatible Time Sharing System i systemem operacyjnym Lisp Machine. Byłem prekursorem obsługi wyświetlania niezależnej od terminala w ITS. Prócz tego zaimplementowałem jeden system plików odporny na awarie i dwa systemy okienkowe dla maszyn Lisp.

Dlaczego muszę napisać GNU

Uważam, że reguła wzajemności działania wymaga, że jeśli podoba mi się jakiś program, to muszę podzielić się nim z innymi, którym się podoba. Nie mogę z czystym sumieniem podpisać umowy o nieujawnianiu czy umowy licencyjnej oprogramowania.

Więc, by móc nadal korzystać z komputerów bez naruszania swoich zasad, postanowiłem zebrać w całość wystarczającą ilość wolnego oprogramowania tak, by móc się obejść bez wszelkich programów, które nie są wolne.

Jak możecie wnieść swój wkład

Proszę producentów komputerów o darowizny sprzętu i pieniędzy. Proszę osoby prywatne o ofiarowanie programów i pracy.

Jeden z producentów już zaoferował dostarczenie komputera. Ale moglibyśmy wykorzystywać więcej. Jednym ze skutków, jakich możecie oczekiwać jeśli podarujecie komputery, jest to, że GNU będzie na nich działać wcześniej. Dobrze byłoby, gdyby maszyna mogła pracować w dzielnicy mieszkaniowej i nie wymagała skomplikowanego chłodzenia czy zasilania.

Indywidualni programiści mogą pomóc pisząc duplikaty zgodne z niektórymi narzędziami Uniksowymi i dając mi je. W większości przedsięwzięć taką rozproszoną pracą w niepełnym wymiarze godzin byłoby bardzo trudno koordynować - niezależnie napisane części nie współpracowały by ze sobą. Jednak przy tym konkretnym zadaniu, zastąpienia Uniksa, ten problem nie występuje. Większość specyfikacji dotyczących interfejsów jest ustalona zgodnością z Uniksem. Jeśli każdy z wniesionych elementów będzie działał z resztą Uniksa, to prawdopodobnie będzie działał i z resztą GNU.

Jeśli dostanę pieniądze, będę mógł wynająć kilka osób na pełny etat lub część etatu. Pensja nie będzie wysoka, ale szukam ludzi, dla których świadomość,że pomagają ludzkości jest równie ważna, co pieniądze. Traktuję to jako rozwiązanie pozwalające oddanym osobom na poświęcenie pełnej energii w pracę na rzecz GNU, by nie musieli utrzymywać się w inny sposób.

Po dalsze informacje kontaktujcie się ze mną.

Mail Arpanet:
RMS@MIT-MC.ARPA
Usenet:
...!mit-eddie!RMS@OZ
...!mit-vax!RMS@OZ
Zwykłą pocztą:
Richard Stallman
166 Prospect St
Cambridge, MA 02139

Przypis

  1. Sformułowanie tutaj było nieostrożne. Intencją było, by nikt nie musiał płacić za zezwolenie na używanie systemu GNU. Ale słowa te nie wyjaśniają tego jasno, a ludzie często interpretują je jako mówiące, że kopie GNU powinny być zawsze rozprowadzane za niewielką lub żadną opłatą. Nigdy nie było to intencją. Później nauczyłem się ostrożnie rozróżniać między „free” w sensie wolności a „free” w sensie ceny [po polsku słowa wolny, od wolności, i darmowy, w znaczeniu bez opłaty, się nie mylą – przypis tłumacza]. Wolne oprogramowanie to takie, które użytkownicy mogą swobodnie rozpowszechniać i zmieniać. Niektórzy użytkownicy mogą uzyskać kopie bez żadnych opłat, podczas gdy inni płacą za ich uzyskanie – a jeśli fundusze pomagają w ulepszaniu oprogramowania, tym lepiej. Ważną rzeczą jest to, że każdy, kto ma kopię, ma swobodę współpracy z innymi w korzystaniu z niej.

    Zwrot „oddać” [ang. give away] jest kolejnym wskaźnikiem, że jeszcze nie oddzieliłem kwestii ceny od kwestii wolności. Teraz sugerujemy unikania tego zwrotu gdy mówimy o wolnym oprogramowaniu. Zobacz „Mylące słowa i zwroty” aby dowiedzieć się więcej.